Khám phá hiệu ứng lan tỏa của nghệ thuật và tác động của nghệ thuật kỹ thuật số trong xây dựng thương hiệu

Từ khóa: Hiệu ứng Nghệ thuật Lan tỏa (AI-Art Infusion Effect), nghệ thuật ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), ATF24.

Nằm trong khuôn khổ chuỗi hoạt động quốc tế ArtTech Fusion 2024 (ATF24) của Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH), tại phiên tham luận chính với chủ đề “Digital brushstrokes: Unveiling the AI-Art infusion effect”, GS. Carsten Baumgarth đã trình bày những kết quả mới nhất từ loạt các nghiên cứu về tác động của nghệ thuật AI đến việc đánh giá sản phẩm và thương hiệu của người tiêu dùng.

GS. Carsten Baumgarth chia sẻ những góc nhìn sâu sắc về cách các thương hiệu sử dụng trí tuệ nhân tạo để sáng tạo bao bì

Phiên tham luận chính với chủ đề “Digital brushstrokes: Unveiling the AI-Art infusion effect” (Nghệ thuật kỹ thuật số – Bí ẩn về hiệu ứng giao thoa giữa trí tuệ nhân tạo và nghệ thuật) do GS. Carsten Baumgarth (Trường Kinh tế và Luật Berlin, Đức) trình bày thu hút sự tham gia đông đảo của các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, nghệ sĩ, chính quyền, giảng viên và sinh viên trong nước và quốc tế. 

Với nhiều năm nghiên cứu về marketing, thiết kế sản phẩm và xây dựng thương hiệu, GS. Baumgarth là chuyên gia hàng đầu trong việc tìm hiểu tác động của sáng tạo nghệ thuật đối với chiến lược thương hiệu. 

Giáo sư đang chia sẻ những phát hiện mới nhất về tác động của nghệ thuật AI trong thiết kế sản phẩm và xây dựng thương hiệu, giải đáp liệu nghệ thuật do AI tạo ra có thể mang lại hiệu ứng tích cực tương tự như nghệ thuật truyền thống

Khám phá nghệ thuật AI và hiệu ứng nghệ thuật lan tỏa

Tại phiên tham luận, GS. Baumgarth đã giải mã những bí ẩn đằng sau sự giao thoa giữa trí tuệ nhân tạo (AI) và nghệ thuật, đồng thời làm rõ những tác động mà nghệ thuật AI có thể mang lại đối với nhận thức của người tiêu dùng về sản phẩm và thương hiệu. Bài trình bày mang đến góc nhìn sâu sắc về Hiệu ứng Nghệ thuật Lan tỏa (The Art Infusion Effect) – một khái niệm kinh điển trong thiết kế sản phẩm, marketing và quản lý thương hiệu.

Bài tham luận xoay quanh 03 nội dung chính:

(1) Hiệu ứng lan tỏa của nghệ thuật cổ điển: Hiệu ứng Nghệ thuật Lan tỏa (AI-Art Infusion Effect) đã được khẳng định qua nhiều nghiên cứu thực nghiệm, chỉ ra rằng việc tích hợp nghệ thuật vào thiết kế sản phẩm, bao bì, quảng cáo, hoặc chiến dịch truyền thông không chỉ làm tăng giá trị cảm nhận của sản phẩm mà còn gia tăng mức độ yêu thích và nhận diện thương hiệu. Tuy nhiên, sự phát triển của nghệ thuật kỹ thuật số, đặc biệt là nghệ thuật do AI tạo ra, đã mở ra một hướng đi mới. Trong thời đại công nghệ số, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ mà có thể sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, hoàn toàn không do con người tạo ra. Điều này đặt ra câu hỏi liệu nghệ thuật do AI tạo ra có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa tương tự như nghệ thuật truyền thống hay không?

Trên thực tế, việc tích hợp nghệ thuật do AI tạo ra vào các lĩnh vực như thiết kế, quảng cáo hay truyền thông đang dần trở nên phổ biến. Điều này cho thấy hiệu ứng lan tỏa của nghệ thuật AI đang được công nhận và ứng dụng rộng rãi. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh luận xoay quanh việc liệu nghệ thuật AI có thể tạo ra cùng mức độ tác động và giá trị như nghệ thuật truyền thống hay không? Một quan điểm cho rằng, nghệ thuật AI mang tính đột phá và sáng tạo cao, có khả năng tạo ra những tác phẩm hoàn toàn mới mẻ và khác biệt. Chính sự độc đáo và vẻ đẹp tinh tế này có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, thu hút sự chú ý và gây ấn tượng với người tiêu dùng. Bên cạnh đó, nghệ thuật AI cũng có thể mang đến những trải nghiệm tương tác mới lạ, tăng cường sự tham gia và gắn kết của người dùng với thương hiệu.

Tuy nhiên, một quan điểm khác lại cho rằng, nghệ thuật truyền thống mang trong mình những giá trị nhân văn sâu sắc, phản ánh tâm hồn và cảm xúc của con người. Chính điều này khiến nghệ thuật truyền thống có sức lan tỏa mạnh mẽ, tạo ra sự gắn kết và cảm xúc chân thực với người xem. Trong khi đó, nghệ thuật AI vẫn còn bị xem là hạn chế về khả năng thể hiện cảm xúc và tình cảm con người. Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia đề xuất việc kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và nghệ thuật AI. Bằng cách tích hợp những đường nét, màu sắc và cảm xúc của nghệ thuật truyền thống vào các tác phẩm do AI sáng tạo, chúng ta có thể tạo ra những tác phẩm vừa mang tính đột phá, vừa thể hiện được giá trị nhân văn sâu sắc. Sự kết hợp này có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, vừa thu hút sự chú ý bằng tính mới lạ, vừa tạo được sự gắn kết cảm xúc với người xem.

Ngoài ra, việc tích hợp nghệ thuật AI vào các lĩnh vực khác nhau cũng cần phải được thực hiện một cách thông minh và phù hợp với bối cảnh. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa tài năng của con người và khả năng của AI, nhằm tạo ra những tác phẩm nghệ thuật ý nghĩa và phù hợp với mục đích sử dụng.

Loại hình AI Art: tác phẩm tranh nghệ thuật

Loại hình AI Art: video clip

Loại hình AI Art: Phim

Loại hình AI Art trên tạp chí

(2) Tác động của nghệ thuật AI đến tâm lý người tiêu dùng: Nghệ thuật do AI tạo ra đang ngày càng phổ biến và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, từ video âm nhạc đến tạp chí. Nghệ thuật AI khi được tích hợp vào sản phẩm, bao bì, hoặc chiến dịch quảng cáo có thể làm tăng mức độ yêu thích và sự nhận diện của khách hàng đối với sản phẩm hoặc thương hiệu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng nghệ thuật AI không những nâng cao sự sáng tạo mà còn giúp sản phẩm trở nên gần gũi và dễ dàng kết nối với cảm xúc của người tiêu dùng. Các nghiên cứu cho thấy người tiêu dùng thường coi nghệ thuật AI là nghệ thuật thực sự và khó phân biệt với nghệ thuật do con người tạo ra. Tuy nhiên, khi biết tác phẩm được tạo bởi AI, họ có thể đánh giá nó thấp hơn.

Trên thực tế, tác động của nghệ thuật AI đến tâm lý người tiêu dùng là một vấn đề phức tạp và đa chiều. Một mặt, nghệ thuật AI mang đến sự sáng tạo, độc đáo và mới lạ, thu hút sự chú ý và gây ấn tượng mạnh với người xem. Điều này có thể dẫn đến hiệu ứng tích cực, khiến sản phẩm trở nên nổi bật và gắn kết với người tiêu dùng. Mặt khác, khi biết rằng một tác phẩm được tạo ra bởi AI chứ không phải con người, người tiêu dùng có thể cảm thấy thiếu đi yếu tố nhân văn và cảm xúc, từ đó đánh giá thấp hơn tác phẩm đó.

Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất và nhà quảng cáo cần có chiến lược thông minh trong việc sử dụng và giới thiệu nghệ thuật AI. Thay vì chỉ đơn thuần sử dụng nghệ thuật AI một cách riêng lẻ, họ có thể kết hợp nghệ thuật AI với các yếu tố nghệ thuật truyền thống và các câu chuyện nhân văn. Điều này sẽ giúp tạo ra những tác phẩm vừa mới lạ, sáng tạo, vừa mang đậm tính nhân văn và cảm xúc, từ đó tăng cường sự gắn kết với người tiêu dùng. Bên cạnh đó, việc giới thiệu và quảng bá nghệ thuật AI cũng đóng vai trò quan trọng. Thay vì che giấu nguồn gốc AI của tác phẩm, các nhà sản xuất có thể chia sẻ câu chuyện đằng sau quá trình sáng tạo của AI, cách thức nó được huấn luyện và các công nghệ được sử dụng. Điều này sẽ giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn về quá trình sáng tạo và đánh giá cao hơn tác phẩm nghệ thuật AI.

Ngoài ra, cần có nghiên cứu sâu hơn về tâm lý và thái độ của người tiêu dùng đối với nghệ thuật AI. Bằng cách hiểu rõ hơn về các yếu tố tác động đến sự đánh giá của người tiêu dùng, các nhà sản xuất có thể điều chỉnh chiến lược sử dụng nghệ thuật AI một cách phù hợp, nhằm tối đa hóa hiệu ứng tích cực và giảm thiểu các tác động tiêu cực. Cuối cùng, việc sử dụng nghệ thuật AI cũng cần phải tuân thủ các nguyên tắc đạo đức và pháp lý liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và quyền riêng tư. Các nhà sản xuất cần đảm bảo rằng việc sử dụng nghệ thuật AI không vi phạm bất kỳ quyền sở hữu trí tuệ nào và tôn trọng quyền riêng tư của người tiêu dùng.

Sinh viên chăm chú theo dõi phần chia sẻ về cách thức nghệ thuật AI định hình sản phẩm và thương hiệu, mở ra những góc nhìn mới mẻ và ứng dụng sáng tạo trong marketing số

(3)Kết quả nghiên cứu và dữ liệu thực nghiệm:

Bài tham luận đi sâu vào những kết quả nghiên cứu mới nhất từ các thử nghiệm khoa học, nhằm trả lời câu hỏi liệu nghệ thuật AI có thể tạo ra cảm giác và ấn tượng tích cực tương tự như nghệ thuật truyền thống hay không. GS. Baumgarth trình bày kết quả của 2 nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa cảm xúc của người tiêu dùng và hiệu ứng thị giác từ nghệ thuật AI. 

Nghiên cứu 1: Nghiên cứu này sử dụng 30 hình ảnh từ 5 phong cách nghệ thuật khác nhau, được tạo bởi cả con người và AI. Kết quả cho thấy người tiêu dùng đánh giá nghệ thuật AI với thái độ tích cực, nhưng có tính độc đáo thấp hơn so với nghệ thuật do con người tạo ra.

Kết quả nghiên cứu 1 so sánh giữa Nghệ thuật được tạo ra bởi AI và Nghệ thuật được tạo ra bởi con người

Kết quả nghiên cứu 1 so sánh giữa Nghệ thuật được tạo ra bởi AI và Nghệ thuật được tạo ra bởi con người

Nghiên cứu 2: Nghiên cứu này sử dụng thương hiệu và danh mục sản phẩm giả tưởng, với 4 thiết kế bao bì: tích hợp nghệ thuật AI, nghệ thuật do con người tạo ra, ảnh thực và không có hình ảnh. Kết quả cho thấy nghệ thuật AI tạo ra Hiệu ứng Nghệ thuật Lan tỏa (The Art Infusion Effect) tương tự như nghệ thuật do con người tạo ra, dẫn đến thái độ thương hiệu tích cực hơn. Tuy nhiên, khi người tiêu dùng nhận thức được tác giả là AI, đánh giá thương hiệu có thể giảm.

Thiết kế bao bì: tích hợp nghệ thuật AI, nghệ thuật do con người tạo ra, ảnh thực và không có hình ảnh (từ trái sang phải) trong nghiên cứu của GS. Baumgarth

Kết luận: Nghệ thuật AI tạo ra hiệu ứng tích hợp nghệ thuật, nhưng nhận thức về AI là người tạo ra có thể ảnh hưởng tiêu cực.

Ứng dụng thực tiễn trong xây dựng thương hiệu: Những nghiên cứu này sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hành vi tiêu dùng trong bối cảnh công nghệ ngày càng chi phối và ảnh hưởng đến nhận thức của khách hàng. Giáo sư kết luận rằng nghệ thuật AI có tiềm năng lớn trong việc hợp tác với các công ty và thương hiệu.

Diễn giả và người tham gia chụp hình lưu niệm

Sự bùng nổ của các công nghệ tiên tiến như AI, AR/VR và Blockchain đã mở ra một chân trời mới cho ngành marketing. Việc ứng dụng nghệ thuật AI không chỉ giúp các doanh nghiệp tạo ra những chiến dịch quảng cáo độc đáo, thu hút sự chú ý mà còn tạo dựng mối liên kết cảm xúc sâu sắc với khách hàng. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ rệt, việc ứng dụng nghệ thuật AI cũng đặt ra nhiều vấn đề cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, bao gồm tác động đến ngành công nghiệp sáng tạo truyền thống, sự thay đổi trong nhận thức của người tiêu dùng về nghệ thuật và những thách thức pháp lý liên quan đến sở hữu trí tuệ và bản quyền.

ATF24 – Nền tảng góp phần định hướng tương lai cho thế hệ trẻ sáng tạo hướng đến bền vững

Nằm trong xu thế phát triển của lĩnh vực ArtTech, chuỗi hoạt động quốc tế ArtTech Fusion (ATF) được tổ chức thường niên do ArtTech Hub (ATH), các đơn vị thuộc Trường Công nghệ và Thiết kế UEH (CTD), Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) đăng cai và phối hợp cùng các đơn vị trong và ngoài nước với các chủ đề khác nhau qua từng năm.

Năm 2024 là lần thứ 3 chuỗi hoạt động quốc tế ArtTech Fusion được tổ chức với chủ đề “New ArtTech for Future Generations” nhằm khơi dậy, phát huy tư duy sáng tạo và hành động đổi mới của thế hệ tương lai, góp phần xây dựng một xã hội phát triển bền vững.

Xuyên suốt hành trình ATF24 trong 03 ngày (22-24/10/2024) là hơn 30 hoạt động học thuật, thực tiễn gồm 05 bài tham luận chính (Keynote Speeches), 10 phiên thảo luận đặc biệt (Special Sessions),05 phiên trình bày bài nghiên cứu song song (Parallel sessions), 05 Workshops, 01 ấn phẩm sách học thuật (Book Chapter), 09 triển lãm (Exhibitions), 01 chuyến kết nối di sản (Heritage Connection Trip), 01 buổi biểu diễn nghệ thuật (Tangible Performance).

Tác giả: ThS. Nguyễn Thị Thúy Quỳnh, Nguyễn Hữu Ngọc Đoan – Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh

Đây là bài viết nằm trong Chuỗi bài lan tỏa nghiên cứu và kiến thức ứng dụng từ UEH với thông điệp “Research Contribution For All – Nghiên Cứu Vì Cộng Đồng”, UEH trân trọng kính mời Quý độc giả cùng đón xem bản tin UEH Research Insights tiếp theo.

Tin, ảnh: Tác giả, Ban Truyền thông và Phát triển đối tác UEH

Giọng đọc: Thanh Kiều